Serebral Palsi
Kök Hücre ile Serebral Palsi (CP) Hastalığı Tedavisi
Serebral Palsi hastalarında kök hücre tedavisi ile zarar görmüş beyin hücreleri, sinir ve kas hücrelerinde iyileşmeler sağlanır. Bozuklukları engellemek, en aza indirmek hastanın evde ve toplum içindeki yaşam kalitesini arttırır, hastalığa bağlı sıkıntıları azaltır.
- Kök hücreler, zarar görmüş beyin hücrelerine dokununca dönüşme özellikleri ve zarar görmüş sinir ve kasları tedavi edebilmeleri sayesinde Serebral Palsi hastalığının tedavisinde kullanılmaktadırlar.
- Bu tedavi hastalığın ilerlemesini yavaşlatır, tamamen durdurabilir ve gerilemesini sağlayabilir.
- Verilecek hücre sayısı hastanın yaş ve kilosuna göre belirlenir. Tedavi, 45 gün ara ile 3 seans veya 3 gün üst üste uygulama ile gerçekleştirilir.
- Başarı oranı hastanın yaşı, hastalığın süresi ve hastanın var olan durumu ile ilişkilidir. Çok ilerlemiş vakalarda birden fazla kez tedavi uygulanması gerekebilir.
Serebral Palsi (CP) Hastalığı Nedir?
Serebral Palsi, gelişimini tamamlamamış beynin, doğum öncesi, doğum sırası veya doğum sonrası dönemde hasar görmesi nedeniyle oluşan fiziksel bir engellilik halidir. Hastalık, kas hareketlerini etkilemekle birlikte, kaslardaki ya da sinirlerdeki bir problemden kaynaklanmaz. Beynin, kas hareketlerini kontrol eden bölgelerinde bulunan anormallikler serebral palsiye sebep olur.
Zaman içinde ilerleyen bir hastalık değildir. Travmaya uğramış beyne erken müdahale edilmesi ve hayat boyu çeşitli rehabilitasyon uygulamaları ve tedavilerle önemli gelişmeler sağlanabilmektedir.
Serebral Palsi (CP) Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Serebral palsi görülen çocukların büyük bir kısmı bu bozuklukla doğar, ancak bozukluk aylarca ya da yıllarca tespit edilemeyebilir. Hastalığın belirtileri tüm vücudu ya da vücudun bir tarafını etkileyebilir.
Özellikle 0 – 12 ay arasındaki motor hareketlerinde zayıflık ya da farklılık gözlemlenen, kas zayıflıkları bulunan, eklem ve postür bozuklukları göze çarpan, sosyal hayata uyum sağlamakta zorlanan, bağımsız olarak aktivitelerde bulunamayan çocuklarda bu hastalıktan şüphe edilmelidir.
CP’li bebekler, dönme, oturma, emekleme veya yürüme gibi gelişimsel kilometre taşlarına yaşıtlarına göre daha geç ulaşırlar. Erken infantta normalde kaybolması gereken reflekslere sahip olabilirler.
Hastalığın başlıca belirtileri:
- Yuvarlanma, tek başına oturma veya sürünme gibi motor beceri gelişiminde gecikmeler
- Kas tonusunda aşırı sertlik ya da gevşeklik gibi değişiklikler
- Görme, duyma ve konuşma bozuklukları
- Nöbet, zihinsel yetersizlik ve körlük gibi nörolojik problemler
- Kaslarda spastisite adı verilen sertlik ve abartılı refleksler
- Ataksi olarak adlandıran kas koordinasyonu zayıflığı
- Solunum bozuklukları
- Mesane ve bağırsak bozuklukları
- Titreme ve istemsiz hareketler
- Sık sık düşme
- Yutma problemleri
- Vücudun bir tarafını tercih etme, örneğin nesneleri hep aynı elle tutma
Serebral Palsi (CP) Hastalığının Nedenleri
Bu hastalığa neden olan risk faktörlerinden bazıları:
- Anne ile bebek arasında kan uyuşmazlığı
- Gebelikte ya da doğum esnasında bebeğin oksijensiz kalması
- Hamilelik döneminde annenin bebeğin sinir sistemini etkileyecek viral ya da bakteriyel bir enfeksiyon yaşaması
- Hamilelik döneminde kullanılan alkol, uyuşturucu ya da ilaçlar
- Prematüre doğum
- Düşük kilolu doğum
- Kanın pıhtılaşma problemleri
- Beyin kanamaları
Serebral Palsi (CP) Hastalığının Tedavisi
Tedavi, deformiteleri engellemek veya en aza indirmeyi ve hastanın evde ve topluluk içindeki yaşam kalitesini artırmaya odaklanmıştır. Serebral palsili çocuklar ve yetişkinler bir tıbbi bakım ekibiyle uzun süreli tedaviye ihtiyaç duyarlar. Bu tedaviler cerrahi ve cerrahi olmayan çeşitli alternatifleri kapsar.
Cerrahi olmayan tedaviler
- Rehabilitasyon
- Pozisyon yardımı: Çocuğun oturması, yatması veya ayakta durmasına yardım etmek için uygulanır.
- Ortez ve splintler: Deformiteyi engellemek, destek sağlamak veya korumak amacıyla uygulanır.
- İlaç tedavisi: Nöbetleri denetim altına almak veya kaslardaki spastisiteyi azaltmak için ağızdan veya enjeksiyon yoluyla verilen uygulamalardır.
Cerrahi tedaviler:
Ortopedik cerrahi:
Kalça çıkığı, ayak bileği ve ayak deformiteleri ve kas kontraktürleri.
Nöroşirürji:
Spastisiteyi düzeltmek için selektif dorsal rizotomi ve intratekal baklofen pompası.
Kök Hücre ile Serebral Palsi (CP) Hastalığı Tedavisi
Kök hücrelerin zarar görmüş beyin hücrelerine dokunduklarında bu hücrelere dönüşme özelliği vardır. Bu nedenle Serebral Palsi tedavisinde kullanılmaktadırlar. Aynı şekilde, zarar görmüş sinirleri ve kasları da tedavi ederler. Böylece hastalığın ilerlemesini yavaşlatır, tamamen durdurabilir ve gerilemesini sağlayabilirler. Tedavinin başarı oranı hastanın yaşı, hastalığın süresi ve hastanın var olan durumu ile doğru orantılıdır. Hastalık çok ilerlemiş ise birden fazla kez tedavi uygulanması gerekebilir. Bu hastalığın tedavisi Ukrayna, Kiev’de bulunan GenCell Kök Hücre Tedavi Merkezi’mizde yapılabilmektedir.
Uygulama Şekli:
Verilecek hücre sayısı, hastanın yaş ve kilosuna göre belirlenir. Tedavi mezenkimal kök hücre (hastanın kendi yağ dokusu veya kemik iliğinden elde edilen) veya fetal kök hücre kullanarak gerçekleştirilir. Hangi tedavinin uygulanacağına hastanın durumuna göre karar verilir. 45 gün ara ile 3 seans veya 3 gün üst üste uygulama ile gerçekleştirilebilir. Tedavi protokolü tamamen hastanın durumuna göre ayarlanır, her hasta için farklı protokol uygulanabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Serebral Palside Kök Hücre Tedavisinin Başarı Oranı Nedir?
Tedavinin başarısı hastanın yaşına ve hastalığın derecesine göre değişkenlik göstermekle beraber, hastalıktaki başarı oranı %43 ila %87 arasında değişkenlik göstermektedir.
Serebral Palsi Hastalığının Tanı ve Teşhisi Nasıl Konulur?
CP’nin tanısı fiziki muayene ile konulur. Muayene sırasında doktor, çocuğun doğum öncesi ve doğum hikayesini tam olarak öğrenir. CP tanısı genellikle çocuk 6 – 12 aylık olana kadar konulmaz. Bu dönem, çocuğun yürüme, el ve baş denetimi gibi gelişimsel kilometre taşlarına erişmesi gereken dönemdir.
Aşağıdaki tanısal testler hastalık teşhisinde kullanılabilir:
- Nörolojik muayene: Refleksleri ve beyin-motor işlevlerini değerlendirmek için yapılabilir.
- Röntgen: İç dokular, kemikler ve organlardaki anormallikleri görmek için kullanılabilir.
- Elektroansefalogram (EEG): Kafatasına yerleştirilen elektrotlarla beynin elektrik faaliyetlerinin sürekli kayıt edildiği bir işlemdir.
- Yürüyüş incelemeleri: Çocuğun yürüyüş şeklini değerlendirmek için uygulanabilir.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Organlar ve vücudun içindeki yapılardan ayrıntılı görüntüler oluşturarak, röntgeninin yetersiz kaldığı durumlarda kullanılabilir.
- Bilgisayarlı Tomografi Taraması (BT): Vücudun hem horizontal, hem de vertikal kesitsel görüntülerini oluşturmak için x – ışınları ve bilgisayar teknolojisinin birleşiminin kullanıldığı tanısal bir görüntüleme yöntemidir. BT taraması, kemikleri, kasları, yağ ve organları içeren vücudun herhangi bir parçasının ayrıntılı görüntülerini gösterir.
- Genetik çalışmalar: Ailesel geçiş koşullarını değerlendiren tanısal testlerdir.
- Metabolik testler ve kan testleri de tanı aşamasında kullanılabilir.
Serebral Palsi’nin çeşitleri nelerdir?
Spastik:
Motor kortekste oluşan zedelenmeden dolayı ortaya çıkar, kaslar hareket kısıtlamasıyla sertleşmiş haldedir. %70-80 oranında, en yaygın görülen çeşididir.
Ataksik:
Beyincik zedelenmesinden dolayı ortaya çıkmıştır. Hastanın denge-pozisyon durumunu etkiler.
Diskinetik:
Bazal Ganglion’da meydana gelen hasardan kaynaklanır. En az görülen türüdür.
Bilimsel Çalışmalar:
- Carroll, J. E., & Mays, R. W. (2011). Update on stem cell therapy for cerebral palsy. Expert opinion on biological therapy, 11(4), 463-471.
- Shroff, G., Gupta, A., & Barthakur, J. K. (2014). Therapeutic potential of human embryonic stem cell transplantation in patients with cerebral palsy. Journal of translational medicine, 12(1), 318.
- Chen, G., Wang, Y., Xu, Z., Fang, F., Xu, R., Wang, Y., … & Liu, H. (2013). Neural stem cell-like cells derived from autologous bone mesenchymal stem cells for the treatment of patients with cerebral palsy. Journal of translational medicine, 11(1), 21.
- Sharma, A., Sane, H., Gokulchandran, N., Kulkarni, P., Gandhi, S., Sundaram, J., … & Badhe, P. (2015). A clinical study of autologous bone marrow mononuclear cells for cerebral palsy patients: a new frontier. Stem cells international, 2015.